به‌یاد دیروز، برای امروز

فیلم ورزشی یکی از سخت ترین گونه‌های فیلمسازی است. ساخت بسیاری از فیلم‌های ورزشی به شکل ذاتی به شخصیت فیلمساز و گروه سازنده فیلم مربوط است. یعنی به مقدار جنگندگی و خسته نشدن و از پا نیفتادن فیلمساز متکی است. در خاطره جمعی ما برخی از بهترین فیلم‌های ورزشی جا خوش کرده‌اند. قهرمان‌های فیلم‌های ورزشی از جنس قهرمان‌های فراموش نشدنی هستند. اما آیا همه فیلم‌های ورزشی به این مقام مشرف می‌شوند؟ مسلما نه! خیلی طبیعی است که تعداد بسیار کمی از این فیلم‌ها می‌توانند تا این اندازه در ذهن مخاطب بدرخشند و بسیاری دیگر از فیلم‌هایی که در این حوزه با نیت خیر و پروپاگاندای رسانه‌ای ساخته شده‌اند آنگونه که باید دیده نشده‌اند و راه به جایی هم نبرده‌اند.

فیلم «پرویزخان» از آن دست فیلم‌هایی است که هم در زمره آثار بیوگرافی و هم در حوزه ورزشی تعریف می‌شوند. در چند دهه گذشته ساخت فیلمی با موضوع ورزش که تا این حد از کیفیت و وسواس را در اجرا دارا باشد، نداشته‌ایم. در همان دقایق اول فیلم، کارگردان شخصیت قهرمان داستانش را موجز و مختصر و البته سینمایی معرفی می‌کند. مردی کاریزماتیک، سرسخت، با اراده، لجوج واخلاق گرا که بر سر آرمان‌هایش مطلقا کوتاه نمی‌آید. شخصیت جنگجویی که مدام در حال جدال با آدم‌های بالا دستی و پایین دستی‌اش است. فیلم آرام آرام ما را با وجوه مختلف این شخصیت مقتدر و کمتر دیده در سینما آشنا می‌کند. تبحر فیلمساز در خلق فضاهای باورپذیر پیرامونی مربوط به دوران هشت سال جنگ ایران و عراق بسیار موفق عمل می‌کند که یکی از درخشان‌ترین وجوه فیلم به حساب می‌آید.فیلمساز داستان سختی را برای روایت انتخاب کرده است. داستانی که با اندک خامدستی در اجرا قابلیت لغزیدن به هر سمتی را دارد. اما فیلمساز ما موفق شده است از مهلکه بگریزد و فیلمنامه را با اجرای قابل قبولی به زبان تصویر ترجمه کند.

ورود به زندگی خصوصی و ورزشی مرحوم پرویز دهداری از آن کارهای سختی بوده که فیلمساز موفق به انجام آن شده و به طور نسبی هم از پس‌اش به خوبی برآمده است. داستان فیلم به خوبی روایت می‌شود و خوب‌تر بسط و توسعه می‌یابد. سیر اتفاقات و چینش حوادث هم نشان می‌دهد که سازندگان به کارکرد درام، لحن، تمپو و ضرباهنگ سکانس‌ها واقف بوده‌اند و با برنامه کامل هر روز سر صحنه فیلمبرداری حاضر شده‌اند. به همین دلیل محصول نهایی فیلمی منسجم، قصه‌گو، فکر شده، قابل دفاع و از همه مهم‌تر با حال و هوای ورزشی است که مخاطب را سر شوق می‌آورد.

البته که می‌شود ایرادات تاریخی به برخی قسمت‌های فیلم گرفت اما واقعیت این است که فیلم آنچنان خوش ساخت و محکم است که همه آن ایرادات در سایه قرار می‌گیرند. کارگردان پرویز خان نشان داده که با دست پر به سینما آمده و سینما حقیقتا دغدغه‌اش است. چرا که فقط فیلمسازی که انگیزه‌اش خود سینماست به سمت ساخت فیلم سختی مانند پرویز خان می‌رود و با همه مشکلات و موانع از پس آن برمی‌آید.

باید به سازندگان فیلم تبریک گفت که توانسته‌اند فیلمی بسازند که نه تنها در این زمانه جذابیت دارد بلکه حرف و پیام روشنی هم برای زمانه کنونی‌اش دارد- نیاز مداوم به تغییر و تحول- شاید بزرگ‌ترین دلیل ساخته شدن این فیلم در همین نکته ظریف باشد.

امید عشیری عضو انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی