«سپنج»؛ فرصتی برای تأمل و یافتن معنا

بحران انسان در جستجوی معنا که در روزگار امروز به یکی از معضلات اصلی بشیریت تبدیل شده، از آن موضوعاتی است که باید ساعت‌ها و روزها درباره‌اش حرف زد و برای کشف آن دست به کاوشی زد تا بلکه راهی برای گریز از این ملال ممتد پیدا کرد.
در خلاء پرداخت به این موضوع، این روزها در میان انبوه سریال‌ها و برنامه‌های سرگرم‌کننده شبکه نمایش خانگی، برنامه‌ای که جنس آن با خیلی از تولیداتی که در این فضا دیده‌ایم تفاوت دارد، بدون حاشیه سراغ کشف معنای زندگی رفته است. «سپنج» به تهیه‌کنندگی حسن ربانی و با اجرای علی درستکار، به مثابه خون تازه‌ای در رگ‌های تولیدات روزمره‌ و آشنایی است که در قالب‌های مختلف ساخته و پخش می‌شوند.
این برنامه گفت‌و‌گو محور، با دعوت از مهمانان برجسته از عرصه‌های مختلف فرهنگ، هنر، فلسفه و عرفان، به کاوش در لایه‌های عمیق‌تر وجود انسان و مفاهیم بنیادینی همچون تنهایی، فلسفه زندگی، عشق و معنای هستی می‌پردازد. گفت‌و‌گوهایی که با هدایت هوشمندانه درستکار، چند پله بالاتر از دیگر برنامه‌های هم‌رده خودش قرار می‌گیرد چرا که در طول هر بحث، فضایی صمیمی و دلنشین برای تبادل نظر و گفت‌وگوی آزاد مهمانان فراهم می‌شود، آنقدر که هر کدام از مهمانان به همراه مخاطبان، راهی سفری به عمق آنچه که در ضمیر هر انسانی است، می‌شوند.
علی رستکار در تیتراژ خلاقانه‌ای که برای برنامه ساخته شده به صراحت هدف این برنامه را بیان می‌کند و اینکه قصد دارد از طریق گفت‌وگو با اندیشمندان و اصحاب معرفت، درباره مقصد و مقصود شایسته انسان فراتر از روزمره‌گی‌ها حرف بزند. از این حیث می‌توان رویکرد این برنامه را شبیه به پارادایم لوگوتراپی یا معنادرمانی در روانشناسی دانست که با کتاب «انسان در جستجوی معنا» ویکتور فرانکل شناخته می‌شود.
یکی از ویژگی‌های مهم برنامه «سپنج» این است که ظرفیت‌ها و ظرافت‌های فرهنگ و تفکر ایرانی در غنی کردن سبک زندگی را در کانون گفت‌وگوی خود قرار می‌دهد تا مخاطب ر ا متوجه سرمایه‌ها و گنجینه غنی فرهنگ ایرانی کند که می‌تواند به انسان ایرانی معاصر کمک کند تا با تکیه بر آن‌ها از روزمره‌گی گذر کند و زندگی‌اش را پربار کند.
دکور ساده و کم‌نور برنامه، همراه با گفتگوی رو در رو و بی واسطه بین مجری و مهمان، فضایی صمیمی و آرام را ایجاد می‌کند که مخاطب را به تفکر و تعمق دعوت می‌کند.
در این برنامه خبری از پاسخ‌های قطعی و مطلق نیست، بلکه مجری که ید طولایی در شکل دادن به بحث‌های با کیفیت دارد، با ایجاد فضایی برای گفت‌وگو و تبادل نظر، به مخاطب کمک می‌کند تا در مسیر یافتن پاسخ‌های شخصی خود قدم بردارد. این یکی از اصلی‌ترین ویژگی‌های «سپنج» است که برخلاف بسیاری از آثار شبکه نمایش خانگی که صرفاً برای سرگرمی ساخته می‌شوند، تماشاگرانی را هدف قرار می‌دهد که به دنبال درک عمیق‌تر از زندگی و هستی هستند و مانند واحه‌ای است که به دنبال‌کنندگانش فرصتی برای اندیشیدن، تأمل و یافتن معنا می‌دهد.