نامه محمدرضا زنوزی مالک باشگاه تراکتور سازی تبریز؛ گواه ترجمان قهرمانی در پرتو بلوغ مدیریت

خدمتگزار مردم، سرباز ایران،

محمدرضا زنوزی مطلق

به بهانه نامه فاخر محمد رضا زنوزی مطلق، مالک باشگاه تراکتور سازی تبریز دکتر مرتضی مومیوند پژوهشگر حوزه ی علوم اجتماعی، فرهنگی، سیاسی در یادداشتی این نامه را نشانه روح بلند ایرانیت، اخلاق پهلوانی و بلوغ سیاسی دانست و نوشت:

در روزگاری که فوتبال دیگر صرفاً یک پدیده ی ورزشی نیست، بلکه آینهای از تحولات اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و هویتی ملتهاست، نامه ی اخیر “جناب آقای محمدرضا زنوزی مطلق؛ مالک فرهیخته باشگاه تراکتور تبریز ” فراسوی یک ابلاغیه مدیریتی، متنی است استراتژیک که روح بلند ایرانیت، اخلاق پهلوانی و بلوغ سیاسی را در سطرسطر خویش منعکس میسازد.

محققان و پژوهشگران حوزه ی مدیریت کشور همواره از خلأ مدیران دور اندیش دم زده اند، چرا که همواره در بحران های کشور شاهد ضعف مدیرانی هستیم که پیوسته چند قدم از تحولات و بحرانها عقب هستند.اکنون می توان اذعان کرد که این حرکت سنجیده، نشان از بلوغ فکری و تدبیر مدیریتی دارد که برخلاف رویه های مألوف،چندین گام از رخدادهای محتمل جلوتر گام برداشته و به جای مدیریت بحران پس از وقوع فاجعه،پیش از ظهور، بحران را در نطفه مهار نموده است.

امروز اما، هنگامی که در فضای مجازی نامه ی مدیرعامل محترم باشگاه تراکتور را مطالعه کردم، دریافتم که مدیریت باشگاه تراکتور تبریز، منشوری فاخر و سندی الهام بخش برای کنترل هیجانات و هدایت شور مردمی به سوی عقلانیت و اخلاق، نگاشته است.

این منشور، مصداق اعلای همان تدبیری است که بارها خلأ آن را در ساختار مدیریتی کشور احساس کرده ایم و اکنون به همت یک مدیر اندیشمند در قامت ملی، محقق شده است.

نگارنده به عنوان یک پژوهشگر اجتماعی و فرهنگی، سیاسی از آوردگاه فقه و مبانی حقوق اسلامی با مطالعه ی منشور اخلاقی و قانون متمدنانه ی ایرانی و اسلامی محمد رضا زنوزی مطلق مطالب ذیل را استحصال نموده و برای هر کدام سرفصلی انتخاب نمودم.

۱. تراکتور؛ از قهرمانی میادین تا پهلوانی فضیلتها

آنچه در این نامه برجسته است، تقدم شخصیت پهلوانی بر قهرمانی ورزشی است؛ اصلی که ریشه در حکمت علوی و کلام امیرالمؤمنین علی علیه السلام دارد«:لَیْسَ الْبَطَلُ مَنْ یَغْلِبُ النَّاسَ، وَ لَکِنَّ الْبَطَلَ مَنْ یَغْلِبُ نَفْسَهُ». (قهرمان آن است که بر نفس خویش پیروز شود، نه بر دیگران). در این نگاه، قهرمانی صرفاً کسب جام نیست؛ بلکه تسلط بر غرور، حفظ اخلاق در میدان رقابت و سرافرازی در میدان اخلاق است. این نگاه تیم را از یک نهاد ورزشی به یک مکتب اخلاقی ارتقاء می دهد.

۲. تدبیر ملی و آینده نگری ملی؛

با نگاهی ژرف به تحولات پر آشوب منطقه ای و جهانی جایی که ولی امر مسلمین مدظله العالی هشدار داده اند که دشمنان مترصدند با تحریک احساسات داخلی، نظم کشور را هدف قرار دهند، این نامه هوشمندانه نه تنها ورزش را از آلودگی به هیجانات مخرب میرهاند، بلکه باشگاه را به سنگری از انسجام اجتماعی و وفاداری ملی مبدل می سازد. این اقدام، نشانه ی آن است که مدیریت باشگاه تراکتور نه فقط در سطح ورزش، بلکه در سطح ژئوپولیتیک و امنیت اجتماعی کشور میاندیشد و تدبیر میکند.

۳. شهدا؛ قهرمانان واقعی و آموزگاران ایثار؛

تأکید بر مقام شهیدان، نه شعاری تبلیغاتی، بلکه برخاسته از جان و تجربه ی کسی است که با بوی باروت، فریاد مظلومان و اشک مادران شهیدان زیسته است. تأکید بر این حقیقت که: قهرمانان راستین آنانند که از جان خویش در راه وطن گذشتند، هم ادای دین به شهیدان است و هم زنده نگه داشتن یاد و راه آنان؛ همانگونه که ولی امر مسلمین فرمودند «زنده نگه داشتن یاد شهدا، کمتر از شهادت نیست».

زنوزی، این پیام را به بازیکنانش منتقل میکند: اگر میخواهید قهرمان باشید، باید مرام و منش قهرمانان واقعی را در رفتار و کردار خود متجلی سازید. و آنکه قهرمانی با جانفشانی، ایثار و پایبندی به آرمان ها معنا پیدا می کند، نه تنها با پیروزی در میدان رقابت.

۴.پاسخ رسا به ادعاهای بی پایه منطقه ای؛

در هنگامه ای که برخی مدعیان منطقه ای، با توهمات تفرقه افکنانه، سودای گسستن آذربایجان از ایران را در سر میپرورانند، این نامه با جمله ای کوتاه اما سترگ اعلام میدارد«:آذربایجان سر ایران است» .این بیان، نه از زبان یک مقام رسمی، نه از منابر و بیانیه ها،بلکه از دل مردی برخاسته که خود ترکزبان، از سلاله ی ستارخان ها و باقرخان ست؛ مردی که همچون پیشینیان دلاور خود، جان، مال و آبرویش را برای عزت آذربایجان و ایران اسلامی در طبق اخلاص نهاده است.این سخن، پیامی بود که هزاران مقاله، هزاران ساعت سخنرانی و هزاران گزارش دیپلماتیک نمیتوانست به این رسایی و صلابت به جهان مخابره شود.

۵. فرهنگسازی علیه بهانه تراشی و قهرمانی در مستطیل سبز؛

در شرایطی که متأسفانه برخی باشگاه های کشور، در آستانه قهرمانی یا شکست، به بهانه سازی، اتهام به داوران، رسانه ها و حتی داستان سرایی های خرافی روی میآورند، زنوزی مالک باشگاه تراکتور با این نامه فرهنگ تازهای را پی ریزی کرده است:

• قهرمانی باید تنها و تنها در میدان بازی به دست آید.

• اگر قهرمان شدیم، با عزت و اخلاق شادمانی کنیم؛

• و اگر ناکام ماندیم، با وقار و احترام به قانون، شکست را بپذیریم.

او هرگونه بهانه، غوغا، اتهام پراکنی و خروج از مدار اخلاق را مردود میشمارد و بازیکنانش را به مبارزه در مستطیل سبز و پهلوانی در میدان اخلاق فرامیخواند.

۶. روح شهریار؛ روح قهرمانی فرهنگی

و چه زیباست که این نامه، با بهره گیری از اشعار فاخر استاد شهریار، روح فرهنگی ملت آذربایجان را به تیم تراکتور پیوند میزند.استاد شهریار فرمود«:سر ایرانم و از ملت ایرانم من». این سرود روح افزا، یادآور آن است که قهرمانی ورزشی تراکتور، باید همچون رفتار قهرمانی شهریاری، مبتنی بر عزت، ادب، عقلانیت و شرافت باشد. رفتار بازیکنان، هواداران و مدیران، باید همچون شعری فاخر از شهریار، در ذهن ایران و ایرانیان ماندگار گردد.

۷٫ بلوغ فکری و مدیریتی کامل باشگاه تراکتور؛

در نهایت، این نامه نشان میدهد که مدیریت باشگاه تراکتور به بلوغی بینظیر در تمام سطوح دست یافته است: سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، اخلاقی و ورزشی. باشگاهی که دیگر تنها یک تیم ورزشی نیست؛ بلکه یک نهاد فرهنگی-اجتماعی قدرتمند است که رسالت خود را در خدمت به ایران اسلامی میبیند. اینگونه است که تراکتور، نه فقط برای آذربایجان، بلکه برای تمام ایران، افتخار و الگویی ماندگار شده است.

نتیجه گیری:

نامه ی مذکور، نمونه ی درخشانی از پیوند حکمت مدیریت با فرهنگ پهلوانی و بصیرت ملی است. نمونه ای که نشان میدهد اگر ورزش در مسیر درست هدایت شود، میتواند به بازوی قدرتمندی برای تحکیم هویت ملی و ارتقاء سرمایه های اجتماعی تبدیل گردد. حقیقا باید نوشت تراکتور امروز، در پرتو این مدیریت هوشمندانه، پرچمدار عزت، اخلاق، همبستگی و بلوغ ملی است.

دکتر مرتضی مومیوند؛ پژوهشگر حوزه ی علوم اجتماعی، فرهنگی، سیاسی