بازآفرینی تمدن جیرفت با زبان سفال؛ جشنواره‌ای برای روایت‌های فراموش‌شده
- شناسه خبر: 91017
- تاریخ و زمان ارسال: 6 خرداد 1404 ساعت 23:09
فضای نمایشگاه، آمیخته با رایحه‌ی خاک و رنگ‌هایی از گذشته‌های دور، بازدیدکنندگان را به سفری ذهنی در اعماق تاریخ و اندیشه می‌برد. هر کوزه در این نمایشگاه نه تنها یک شیء تزئینی، بلکه نمادی بود از دغدغه‌های انسان در برابر زمان و سرنوشت، مضامینی که حکیم عمر خیام در رباعیات خود بدان پرداخته است.
سامان ابریشمی، دبیر جشنواره، درباره اهمیت این رویداد گفت:
«سال گذشته، هم‌زمان با هفته میراث فرهنگی، کوزه‌ای با الهام از اشعار خیام طراحی شد. در همان زمان، با توجه به این تقارن، ایده‌ای مطرح شد تا هنرمندان از سفال‌های باستانی ایران الهام بگیرند. امسال تمرکز ما بر خاستگاه تمدنی مجموعه‌ای از سفال‌هاست که با الهام از سفرهایی مرتبط با جیرفت تولید شده‌اند.»
او افزود:
«در این نمایشگاه، آثار ۲۸ هنرمند به نمایش درآمده که برخی از آن‌ها بازآفرینی‌هایی از آثار تمدن جیرفت هستند.»
ابریشمی با اشاره به نشست‌ها و کارگاه‌های تخصصی گفت:
«این نمایشگاه در قالب جشنواره‌ای برگزار شده که هم‌زمان نشست‌هایی نیز در آن جریان داشت.»
دبیر جشنواره ادامه داد:
«با وجود شهرت جهانی تمدن جیرفت، به دلیل سرقت و قاچاق گسترده آثار، تاکنون اقدام جدی و مؤثری برای معرفی آن انجام نشده است. می‌توانستیم در زمینه گردشگری و معرفی جیرفت بسیار بهتر عمل کنیم، اما متأسفانه چنین اتفاقی نیفتاده است. امسال تلاش کردیم تمامی متون مربوط به آثار به زبان انگلیسی ارائه شوند تا در فضای جست‌وجوی جهانی، نام جیرفت دیده شود. تقریباً همه چیز ما در معرض تهدید است و تمدن جیرفت نیز از این قاعده مستثنا نیست.»
ابریشمی گفت:
« برخی منابع خارجی قدمت تمدن جبرفت را حدود ۳۵۰۰ سال عنوان کرده‌اند، در حالی‌که برخی منابع داخلی قدمت آن را تا ۱۰ هزار سال نیز دانسته‌اند. با این حال، مدافع قدرتمندی برای این تمدن وجود ندارد و لازم است میراث فرهنگی توجه بیشتری به آن داشته باشد تا سرنوشتی مشابه خلیج فارس پیدا نکند.»
او افزود:
«بازآفرینی این آثار فرصتی است برای فاصله گرفتن از نگاه مبتنی بر قاچاق و تمرکز بر اصالت تمدن. اگر می‌خواهیم سفالگری در کرمان احیا شود، باید به ریشه‌ها بازگردیم و چه ریشه‌ای اصیل‌تر از تمدن جیرفت؟ نباید بر پایه سفال‌هایی بی‌هویت که منشأ مشخصی ندارند، کار کنیم.»
ابریشمی در پایان با انتقاد از نبود زیرساخت مناسب گفت:
«ای‌کاش مراکزی مانند سازمان میراث فرهنگی یا گردشگری، مجموعه‌هایی برای نگهداری این آثار در اختیار داشتند؛ مثلاً فضایی برای بازدید مهمانان، گردشگران یا خریداران فراهم می‌شد، اما تاکنون چنین اقدامی صورت نگرفته است. این آثار با زحمت فراوان تولید شده‌اند و می‌توانستند در موزه‌ای در کرمان نگهداری شوند؛ چراکه یا الهام‌گرفته از جیرفت‌اند یا بازسازی‌شده بر اساس همان آثار. کرمان ظرفیت بسیار بیشتری برای معرفی این آثار دارد.»
جشنواره «این کوزه» با حمایت اداره میراث فرهنگی شهرستان رفسنجان برگزار شد و تا چهارم خرداد ادامه داشت. بازدید از این رویداد فرصتی بود برای توقفی در برابر شتاب روزمره و نگاهی دوباره به آن‌چه از دل خاک برمی‌خیزد و با روح آدمی سخن می‌گوید.
