تئاتر ایران در حال صنعتی شدن است، جوانان باید از انفعال خارج شوند

در دنیای تئاتر، هنرمندان جوان همواره با چالش‌های مختلفی روبه‌رو هستند. این چالش‌ها نه تنها از جنبه‌های هنری، بلکه از مسائل ساختاری و سیستماتیک نیز نشأت می‌گیرند. مهدیار رحمتی، تهیه‌کننده نمایش «بازخند» به کارگردانی عرفان فلاح، که این روزها در پردیس تئاتر شهرزاد روی صحنه می‌رود، در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه تئاتر خبرگزاری … به بررسی این مسائل و چالش‌ها پرداخته و ابراز داشت: کمبود حمایت از جوانان در عرصه تئاتر ریشه در سطوح مختلف سیستماتیک دارد؛ بسیاری از شرکت‌های خصوصی از نیروی جوان بهره نمی‌برند و این فرهنگ نادرست به نوعی در ساختارهای بالاتر نیز تأسیس شده است، جوانان بسیاری وجود دارند که قادر به رقابت با نسل‌های گذشته هستند. اگرچه این افراد تجربه کافی ندارند اما در عصری زندگی می‌کنیم که منابع و اطلاعات به راحتی در دسترس هستند و جوانان می‌توانند با استفاده از این منابع به سرعت رشد کنند.
رحمتی ادامه داد: برخی از مشکلات موجود به سنت‌ها و عادات گذشته مربوط می‌شود که در ذهن بسیاری از بزرگترها، اعتماد به نیروی جوان به یک سد تبدیل شده که آن‌ها را از حمایت از این نسل منع می‌کند، این رویکرد به مخاطب نیز منتقل شده است و بسیاری از تماشاگران ترجیح می‌دهند در تئاتر بازیگران چهره را ببینند تا یک اجرای بی‌نقص.
او افزود: در نهایت، این واقعیت که اهالی تئاتر به بازیگران چهره توجه بیشتری دارند، قابل فهم است. چرا که برای جذب مخاطب بیشتر، تئاترها نیاز به چهره‌های شناخته‌شده دارند. حتی اگر تمام جوانب مارکتینگ و تبلیغات به خوبی رعایت شود، در نهایت این آثار با حضور چهره‌ها می‌توانند مخاطب بیشتری جذب کنند.
رحمتی در پاسخ به مسأله ورود به تئاتر و تأثیر روابط در آن، اذعان داشت: بدون شک روابط در این عرصه وجود دارد، اما این روابط به طور طبیعی و با تلاش فردی شکل می‌گیرند. بازیگران جوان باید ابزاری در خود پرورش دهند که بتوانند این روابط را به تدریج بسازند. در حقیقت، ورود به دنیای تئاتر با سختی‌هایی همراه است اما از طریق تلاش و حضور مداوم در سالن‌های تئاتر، این روابط قابل دستیابی است.
او افزود: یکی از مشکلات دیگر، موانعی است که در ساختارهای دولتی وجود دارد و باعث می‌شود جوانان نتوانند به راحتی آثار خود را ارائه دهند. در این شرایط، آن‌ها مجبور می‌شوند با سالن‌های خصوصی که هزینه‌های زیادی دارند کار کنند. این وضعیت، فضای سختی برای پیشرفت جوانان در این عرصه به وجود می‌آورد.
رحمتی همچنین به تجربه خود در حمایت از هنرمندان جوان اشاره کرد و گفت: در گذشته و حال، همواره ریسک‌هایی در این مسیر وجود داشته است، اما این ریسک‌ها به تجربه‌های ارزشمندی تبدیل شده‌اند که راه آینده را هموار می‌کنند.
او ادامه داد: در خصوص حمایت رسانه‌ها و نهادهای فرهنگی تا به امروز، هیچ حمایتی از تئاتر و هنرمندان جوان وجود نداشته است؛ شاید بتوان اینطور گفت که دغدغه اصلی رسانه‌ها پول است و نه هنر. در حالی که پروسه پول‌سازی در تئاتر به درستی تعریف نشده، سرمایه‌گذاری در این حوزه به اندازه دیگر صنایع سودآور نیست.
او با بیان اینکه به آینده تئاتر ایران امیدوار است؛ عنوان کرد: تئاتر ایران در حال حرکت به سمت صنعتی شدن است و جوانان اگر تنها از حالت انفعالی خارج شوند، می‌توانند در این عرصه به پیشرفت دست یابند. جوانان باید از گروه‌های کوچک شروع کنند، در جشنواره‌های دانشجویی شرکت کنند، به صورت آکادمیک آموزش ببینند و روابط خود را گسترش دهند. برای حمایت از نسل جدید تئاتر، نیاز به حمایت‌های بیشتر از سوی ارگان‌ها و تهیه‌کنندگان است؛ بدون شک نسل جدید می‌تواند با حمایت‌های مناسب به پیشرفت‌های چشم‌گیری دست یابد.
مهدیار رحمتی در پایان تاکید کرد: شرایط امروز بسیار هموارتر از گذشته است و با آموزش و کسب ابزارهای درست، این امر برای جوانان ممکن است. او از جوانان می‌خواهد که به داشته‌های خود ارزش قائل شوند و تسلیم موانع موجود نشوند. به گفته او، آینده تئاتر ایران روشن و امیدوارکننده است.