جین‌فوندا: این آخرین باری نیست که از ما می‌شنوید

کمیته جنبش بازسازی‌شده می گوید که با همبستگی، یکپارچگی و بی چون و چرا از آزادی بیان هواداری خواهد کرد. این کمیته  به شرکت‌های هالیوودی هشدار می دهد که در آینده در برابر فشارهای دولتی سر فرود نیاورند.

در بیانیه‌ی خود جنبش می گوید: به کسانی که از کار ما سود می‌برند، اما روزی کارگران عادی را با سر فرود آوردن در برابر سانسور دولتی و پذیرش تهدیدها به خطر می‌اندازند، می‌گوییم: ما شما را می‌بینیم و تاریخ شما را فراموش نخواهد کرد.

این یک تیر هوایی نیست بلکه آغاز یک مبارزه مداوم است

این خبر چند روز پس از آن اعلام شد که شبکه “ای بی سی”، متعلق به شرکت دیسنی، با فشار های  دولت دونالد ترامپ، به‌طور موقت برنامه جیمی کیمل، مجری بنام را معلق کرد. این کمدین، که برنامه‌اش پس از سخن درباره ترور “چارلی کرک”، اینفلوئنسر هوادار ترامپ، پا در هوا مانده بود، هفته گذشته به تلویزیون بازگشت. او در برنامه خود گفت: دولتی که یک کمدین را تنها به این دلیل که رئیس‌جمهور او را دوست ندارد، تهدید به خاموشی می کند، ضدآمریکایی است.

پیش از آن لغو برنامه «لیت شو» با اجرای «استیفن کولبر»، کمدین سرشناس، به بهانه ی دشواری های مالی برنامه های طنز شبانه،  اعلام شده بود. اما در واقع برنامه‌اش در تلاش‌ برای جلب خشنودی  ترامپ انجام گرفت که هیچ مخالفی را بر نمی تابد و حتا ضربه خود را به خبرنگاران و کسانی می زند که در گذشته از او انتقاد کرده بودند.  «استیفن کولبرت» با اعلام این خبر در برنامه‌اش، تلاش‌های مالی برای جلب خاطر ترامپ را فاش کرد و سپس با فریاد به رئیس‌جمهوری گفت: «برو به جهنم».

این برنامه که از سال ۱۹۹۳ با دیوید لترمن آغاز شد، یکی از نمادهای «لیت شو» های تلویزیون آمریکا به شمار می رفت.

طنزپردازهای مهم دیگر، چون جان استوارت، جان اولیور، جیمی کیمل، ست میرز و جیمی فالون  از همکار خود حمایت کردند و آنچه را که سانسور سیاسی می‌دانند، محکوم نمودند. شماری از آنها در تلاش راه اندازی یک تلویزیون اینترنی ازاد هستند تا آن چه را که می خواهند، بدون ترس از بسته شدن و یا وابستگی مالی، بگویند.

حال، در شرایطی که دموکراسی آمریکا در خطر است و شهروندان نسبت به ثبات حاکمیت قانون شک دارند، طنز به وسیله ای حیاتی برای تخلیه فشار تبدیل شده، روزنامه گاردین،  برخلاف باور همگان باور، می نویسد که طنز شبانه نه تنها رشد نکرده، بلکه ناتوان تر شده چرا که ترامپ سبب شد طنز سیاسی شبانه، که زمانی تند و گزنده بود، کهنه و بی‌اثر به چشم بیاید. او حتی بخشی از آن را از بین برد. چرا که برنامه‌های شبانه تلویزیونی در آمریکا، همواره بی‌پرده از دولت‌ها انتقاد می‌کردند.

اما با روی کار آمدن دونالد ترامپ در آمریکا،  که امروز نمایانگر فضایی شده است که روزبه‌روز برای طنز سیاسی دشمنانه تر و تنگ تر می شود،  آزادی بیان و عقیده نیز هر روز ضربه های بزرگ تری می خورد،  گویی طنین دوره‌ای جدید از مک‌کارتیسم را می‌شنویم. در آن دوران، خبرنگار معروف ادوارد آر. مورو، که با سرکوب‌های دولت مبارزه می‌کرد،  همه شب، برنامه‌اش را با این جمله به پایان می رساند :  «شب‌ خوش و بخت یارتان باشد.»

و امروز که، با توجه به تاریکی‌ای که دوباره بر این کشور سایه انداخته و ممکن است گسترش یابد، واقعاً باید برای آمریکایی‌ها — و حتی برای خودمان — آرزو کنیم که بخت یارمان باشد.

و امروز که، با توجه به تاریکی‌ای که دوباره بر ای کشور سایه انداخته و ممکن است گسترش یابد، واقعاً باید برای آمریکایی‌ها — و حتی برای خودمان — آرزو کنیم که بخت یارمان باشد.

آزادی بیان، حقی انکار نکردنی : ترامپ جین فوندا را دوباره به میدان کشید

در ۸۷ سالگی، جین فوندا هنوز در قلب مبارزه ایستاده است. این بازیگر و کنشگر بنام آمریکایی، در اول اکتبر اعلام کرد که کمیته «برای متمم اول» (آزادی بیان) را دوباره برپا کرده است.

این جنبش که پدر او، هنری فوندا، از اعضای آن بود، در سال ۱۹۴۷ و در حمایت از بازیگران، کارگردانان و نویسندگانی در هالیوود شکل گرفت که به کمونیسم یا فعالیت‌های ضدآمریکایی متهم شده بودند؛ سر آغازی بر دوران «شکار جادوگران» که توسط سناتور جمهوری‌خواه ویسکانسین، جوزف مک‌کارتی، هدایت می‌شد.

در بیانیه‌ی جنبش دوباره جان گرفته آمده است : این کمیته در آغاز در دوران مک‌کارتی شکل گرفت.  دوره‌ای تاریک که در آن دولت فدرال، شهروندان آمریکایی را به خاطر عقاید سیاسی‌شان پی می گرفت و سرکوب  می‌کرد. امروز، همان نیروها بازگشته‌اند. و اکنون نوبت ماست که برای پاسداری از حقوق قانون اساسی‌مان همراه شویم…. دولت فدرال بار دیگر کارزاری هماهنگ به راه انداخته تا صدای منتقدان را در دولت، رسانه‌ها، قوه قضاییه، دانشگاه‌ها و هنرهای سرگرم کننده ی دیگر خاموش کند. ما نمی خواهیم دست‌ روی دست بگذاریم و این روند را تماشا کنیم.

آزادی بیان، حقی انکار ناپذیر برای همه آمریکایی‌هاست […] امکان انتقاد، پرسشگری، پرخاش و حتی خندیدن به قدرتمندان، بخشی بنیادین آن چیزی است که همواره آرمان آمریکا بوده است.

صدها امضاء کننده

در بین بیش از ۵۵۰ امضاکننده‌ی بیانیه راه اندازی دوباره کمیته برای دفاع از ازادی بیان، نام‌های ناتالی پورتمن، آن هاتاوی، شان پن و اسپایک لی و صدها چهره شناخته شده ی دیگر دیده می شود که به این جنبش اعتراضی، به رهبری جین فوندا، پیوسته‌اند که هدف آن دفاع از آزادی بیان، حقی است که توسط متمم اول قانون اساسی آمریکاتضمین شده.

گفتنی است که بازیگراسرائیلی-آمریکائی، ” ناتالی پورتمن”،  جایزه پرارزش اسرائیلی “جنسیس” (گونه ای شبیه به جایزه نوبل)، به ارزش یک میلیون دلار،  را در واکنش به خشونت‌ها علیه فلسطینیان بدون اسلحه، نپذیرفت واز رفتن به اسرائیل خود داری کرد. پس از آن برخی  از نمایندگان کنست او را به یهودستیزی متهم کردند.

در واکنش به این تصمیم، برگزارکنندگان، مراسم اهدای جایزه را لغو کردند و در همین حال، کنست (پارلمان اسرائیل) خواستارپس گرفتن شهروندی او شد. ناتالی پورتمن که در اورشلیم (بیت‌المقدس) متولد شده و در کودکی به ایالات متحده مهاجرت کرده بود، در باره ی تصمیم خود چنین گفت  : من به مراسم جایزه جنسیس نمی‌روم، چون نمی‌خواهم این گونه به نظر بیاید که دارم از بنیامین نتانیاهو هواداری می‌کنم. ناتالی پورتمن گفت که نمی‌خواهد با  بنیامین نتانیاهو، که قرار بود در مراسم سخنرانی کند، پیوند بخورد. اسرائیل ۷۰ سال پیش به‌عنوان پناهگاهی برای قربانیان هولوکاست شکل گرفت، اما بدرفتاری با کسانی که امروز قربانی ظلم هستند، با ارزش‌های یهودی من سازگار نیست.

جین فوندا هرگز از درگیری در چالش های آزادی خواهانه باز نایستاده است

این جنبش،  یکی دیگر از گام‌های دراز مدت جین فوندا در راه کنشگری های اجتماعی‌اش به شمار می اید.

جین فوندا، که دو بار برنده جایزه اسکار شده، یکی از چهره‌های برجسته جنبش‌های هوادار صلح‌ و معترض دهه‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ بوده است.

عکس به یاد ماندنی او، که در کنار سربازان ویتنامی روی یک توپ جنگی نشسته بود، سبب شد در دوران جنگ ویتنام از او به عنوان «خائن» در آمریکا نام برده شود.

او در سراسر زندگی‌اش بارها علیه سیاست‌های اقتدارگرایانه ایالات متحده جهت گرفته  و از حقوق زنان دفاع کرده است.

در سال‌های اخیر، او به‌ ویژه در مبارزه با تغییرات آب و هوا همواره در راه پیمائی ها سهم گرفته است.  جین فوندا در ۸۱ سالگی، پس از راه‌اندازی کارزار «جمعه‌های تمرین آتش» ، دستگیر شدو به زندان رفت. او پس از ازادی و در برابر دوربین های خبرنگاران گفت که هواداری از این آرمان می ارزد به این که یک شب را درزندان سپری کرد.

گفتنی است که کمیته ی نخستین نام  چهره‌هایی چون جودی گارلند، همفری بوگارت و فرانک سیناترا را در فهرست خود داشت  که علیه سرکوب و آزار دولتی جهت گرفته بودند.

در وب‌سایت   جنبش تازه آمده است که بازسازی این کمیته یک تیر هوایی نیست، بلکه آغاز یک مبارزه مداوم است.

جین فوندا همچنین درپایه گذاری مرکز رسانه‌ای زنان نقش داشته است که هدفش نمایان‌تر کردن بیشتر زنان در رسانه‌هاست.

او می‌گوید: اگر زنان دیده نشوند، کمتر از تأثیر قوانین گوناگون بر زندگی‌شان آگاه می‌شوند.

نویسنده: شهلا رستمی