فستیوال “رمبو های سینما” و جوایز فیلم پریدن از ارتفاع کم

هنرمندنیوز: هدف این فستیوال، که جایزه اش یک مجسمه ی “آرتور رمبو”، ساخته “پل مولپوآ”  است در چندین بخش داده می شود، جلوه بخشیدن به فیلم هائی است که در حاشیه نظام تجاری ساخته می شوند و یا بسیار کم در سالن ها به نمایش در می آیند.

از این رو، دو شعار این فستیوال، یکی جمله ایست از “آرتور رمبو” که می گفت : “چه می شود کرد، من به شکلی ترسناک در پرستیدن آزادی ی آزاد  پافشاری می کنم” . دیگری عبارتی است از “ژیل دلووز” (۱۹۲۵-۱۹۹۵)، فیلسوف فرانسوی که هنر را کنشی در راه ایستادگی  توصیف می کرد.

پدر خواندگی نخستین برگزاری این فستیوال در سال ۲۰۱۹ را، “امیر کوستوریچا”، کارگردان بوسنیائی، به گردن داشت و امسال دو “رمبو” برای بزرگداشت از همه فعالیت های هنری “کوستا گاوراس”، کارگردان سرشناس یونانی تبار فرانسوی، که از جمله با فیلم “زد” و “اعتراف” از نظام های دیکتاتوری انتقاد می نمود، و  خانم “آرین اسکارید”، هنرپیشه خوب و متعهد و همچنین همسر ” روبر گدیگیان”، کارگردان ارمنی تبار فرانسوی ، که او نیز بسیار متعهد است و انگشت بر همه مشکلات جامعه کوچک شهرش، شهر “مارسی”، می گذارد داده شد. جایزه “آرین اسکارید” به شوهرش سپرده شد که از مراسم بسیار خودمانی،  و آموزنده  شب دادن جوایز ابراز خشنودی کرد. کاری که “کوستا گاوراس” هم انجام داد. فیلم کوتاه  برنده،  فیلم “سقوط آزاد”، ساخته “امانوئل تنه بوم” و فیلم بسیار زیبای انیمیشن ” دفتر خاطرات داروین”، ساخته “ژرژ شویچ ژبل” به نمایش در آمدند.

به راستی آن شب ، شبیه هیچ یک از مراسم پایانی جشنواره ها نبودو در راستای  همان هدفهای برگزار کنندگان قرار می گرفت که می خواهند دور از ذرق  وبرق و هیاهو، به آثار سینمائی فراموش شده امکان درخشیدن و در چالش قرار گرفتن بدهند. آنها می گویند یک تابلوی “پیکاسو” برتر از یک تابلوی “فریدا کالو” نیست .. از این رو از واژه هائی چون بهترین ، خارجی، زن و مرد در مورد فیلم هاپرهیز می کنند.

با این وجود و از این دید که به هر رو یک تندیس به یکی از فیلم های شرکت کننده داده میشود، یک هیات داوران وجود دارد و رده ها بدین شکل مشخص شده اند :

– کارگردانی یک فیلم بلند

–  ایفای نقش اصلی در یک فیلم بلند

– ایفای نقش دوم در یک فیلم بلند

– فیلمنامه

– فیلم جذب کننده هیات داوران

– کارگردانی یک فیلم کوتاه

– ایفای نقش در یک فیلم کوتاه

– فیلم انیمیشن

– فیلم پایان تحصیلی

ترکیب هیات داوران این فستیوال هم از همین ویژگی ها پیروی می کنند، یعنی سازمان دهندگان و از جمله “مانوئل سانچز”، کارگردان و رئیس فستیوال،  این اعضا را از میان کارگردانان، هنرپیشگان، شاعران، نویسندگان و هنرمندان دیگر بر می گزیند.

این فستیوال، که در سال ۲۰۱۹، روی سینمای ایران زوم کرده بود، امسال به آثار جسورانه کشورهای آفریقائی، رو اورد.

گفتنی است که “آرتور رمبو”، شاعری که در آثارش تراکم موضوعی و سبکی دیده می شود و از این رو یکی از چهرهای مهم ادبیات فرانسه به شمار می آید، در پانزده سالگی سرودن شعر را آغاز نمود. او پس از اقتباس از سبک دیگر شاعران آن دوران، از جمله “ویکتور هوگو”، در پرداختن به تم های کلاسیک، نو آوری به وجود آورد  و همواره تلاش کرد که از تآثیرات دیگران پرهیز کند و برداشت خود را از شعر وشاعری داشته باشد. او می گفت : شاعر باید تبدیل به بیننده شود و دنیای ناشناخته را فراتر از دیدگاههای رایج انسانها تعریف کند.

در مورد “ژیل دولوز” هم به کوتاهی می توان گفت که او فیلسوفی پیشگو بود. بدین معنا که او  و “فلیکس گتاری” ، در سال ۱۹۶۹ ، تجزیه و تحلیلی از کاپیتالیسم ارائه دادند که بسیار پیشرو  و آینده نگر بود. البته کاپیتالیسم متحول شد اما برداشت آنان از “جوامع زیر کنترل”به شدت به روز ماند. آنها در آن زمان فهمیدند که چگونه انسانها، بیش از اینکه تابع مقررات باشند، از کنترل دائم فرمانبرداری می کنند و یا، به عبارت دیگر، خودشان با دادن اطلاعات هر چه بیشتر از خود، کنترل دائمی را می پذیرند. از این رو شماری  زندانی شبکه های اجتماعی می شوند و شماری دیگر بیرون از آن می مانند. پدیده ای که این احساس را به وجود می آورد که دنیای درونی همه بدون در و پنجره شده است.

این دو موضع به خوبی بیانگر هدف فستیوال “رمبوهای سینما”، گردانندگان آن و کسانی است که به آن راه داده می شوند تا شاید روابط انسانها، برای مدت کوتاهی هم که شده، از چارچوب مد ها و بایست های رایج، بیرون بیاید. به امید این که سال آینده نیز این فستیوال در ماه اکتبر برگزار شود.

“شهلا رستمی”