هفتادوهشتمین فستیوال کن کار خودرا با سخنان کوبنده رابرت دنیرو و ژولیت بینوش آغاز کرد

دنیای هنر هم که به گفته ی رابرت دونیرو خطری برای رهبران خودکامه و فاشیست  به شمار می آید٬ می خواهد همانند کن نشان دهد که دمکرات و گشوده به روی جهان است. ژولیت بینوش هنرپیشه فرانسوی و رئیس هیات داوران نیز با اشاره به کشته شدن مستند ساز و عکاس فلسطینی «فاطما حسونا» و شماری از اعضای خانواده آش در یک بمباران اسرائیل چند روز پیش از آغاز فستیوال کن جایی که قرار است فیلمش به نمایش در آید به بزرگداشتی شاعرانه از او پرداخت.

 از همان آغاز مراسم، برنامه گردان «لوران لافیت»، هنرپیشه فرانسوی با هوشمندی جبهه و جایگاه  خود را روشن کرد ‌و از هنرپیشگان هواداری نمود.

او پس از تقدیم مراسم به بازیگر جوان «امیلی دکن»٬  که چندی پیش درگذشت، گفت : «هر موضع گیری هنرپیشگان یک ریسک است». سخنی که می توانست خنده دار به نظر آید. اما او نام شماری رابرشمرد که این سخنان وی را تاکید می‌کردند : «ژوزفین بیکر»٫ خواننده آمریکایی ساکن فرانسه در دوران جنگ دوم جهانی ٬ که در جبهه مقاومت فرانسه در برابر آلمان نازی نقش بزرگی را ایفا نمود، «ریچارد گیر»، که به دلیل تعهدش به تبت با چین در افتاد، «ایزابل آجانی» که باجسارت وخواندن بخشی از «آیه های شیطانی» سلمان رشدی در سال ۱۹۸۹ در مراسم سزار٬ زندگی خود را به خطر انداخت٬ «آدل هئنل» و برون رفتن پر سر و صدایش از مراسم سزارها در اعتراض به پذیرفتن فیلم رومان پولانسکی، و همچنین، ولودیمیر زلنسکی، کمدینی که به «رهبر جنگ» تبدیل شد.

سپس« رابرت دنیرو» که برای دریافت نخل افتخاری خود به کن آمده و در یک ماسترکلاس هم شرکت می کند٬ پس ازگرقتن نخل طلای خود از دستان «لیوناردو دی کاپریو»٬ که اونیز با سخنانی دلپذیر از نقش و‌اهمیت «دنیرو» در زندگی وی و  در دنیای سینما گفت٬ به مدت بیش از هفت دقیقه سخنانی بسیار کوبنده و هشدار دهنده بر زبان آورد.

«دنیرو» گقت : «در کشور من، امروز ما با تمام نیرو برای دموکراسی٬ که زمانی آن را بدیهی می‌پنداشتیم، می‌جنگیم. این موضوع همه ما را در اینجا تحت تأثیر قرار می‌دهد، زیرا هنر بستر گردهمایی مردم است، مانند امشب. هنر به دنبال حقیقت است. هنر گونه گونی را خود می پروراند. به همین دلیل هنر یک تهدید است.

به همین دلیل ما تهدیدی برای خودکامگان و فاشیست‌ها هستیم. رئیس‌جمهور پیش پا افتاده و بی‌فرهنگ آمریکا٬ خود را  به عنوان رئیس یکی از مؤسسات فرهنگی مهم ما [مرکز کندی] نامیده است. در حالیکه از بودجه و حمایت از هنر، علوم انسانی و آموزش به شدت می کاهد.

نمی‌توان بر خلاقیت قیمت گذاشت، اما به نظر می‌رسد می‌توان برای آن تعرفه گمرکی تعیین کرد. البته، این نا پذیرفتنی است. همه این یورش ها نا پذیرفتنی هستند. و این تنها مشکل آمریکا نیست، بلکه یک دشواری جهانی است. ما نمی‌توانیم مانند یک فیلم تنها بنشینیم و تماشا کنیم.  باید کنش را در پی گیریم و باید از هم اکنون این کنشگری را آغاز کنیم٬ بدون خشونت، اما با شوق و اراده ای راسخ.

«دنیرو» سخنان خود را٬ با شعار مهم فرانسوی ای که بر درهمه ی مکان های دولتی نیز نوشته شده٬ آزادی٬ برابری٬ برادری٬ به زبان فرانسه به پایان رساند.

از «کوانتین ترانتینو» برای اعلام گشایش فستیوال یاری گرفته شده بود که اونیزبا سر و صدا این کار را انجام داد و پس ازپرت کردن میکروفن بر زمین همچون یک ربات صحنه را ترک کرد.

در همان اغاز، «میلن فارمر»، یک خواننده ی فرانسوی، ترانه ای را در بزرگداشت «دیوید لینچ» اجرا کرد.

پس از مراسم آغازین، فیلم «رفتن در یک روز»، ساخته ی «آملی بونن»، کارگردان فرانسوی به نمایش در امد که نخستین فیلم بلند این کارگردان بر پایه ی فیلم کوتاه پیشین او است. فیلمی که گاه موزیکال می شود چون هم هنرپیشه ی اصلی اش«ژولیت آرمانه» خواننده است و هم شاید خواسته ادای «ژاک اودیار» را در بیاورد که با فیلم «امیلیا پرز»، یک نو اوری کرد، اما نو اوری اش آبکی  و سطحی نبود. در حالی که این فیلم، گرچه گاه دشواری های خانوادگی را با طنز بیان می کند، اما بسیار بی محتوا، پیش پا افتاده و پیش بینی پذیر است.. با یک چنین سناریویی این چنین معمولی نمی توان چندان در سالن نمایش دوام اورد. از همه بدتر این که این فیلم در مراسم گشایش فستیوال و در برابر کسانی چون «رابرت دنیرو»، «لئوناردو دی کاپریو» و «کوانتین تارانتینو» به نمایش در می آمد..در برداشتی دیگر می توان گفت که چه بسی آینده ی کارگردان، با فیلمی درجه سه، به خطر می افتد..

این در حالی است که «ماموریت ناممکن: آخرین بخش»، تازه ترین فیلم «تام کروز»، درست روز بعد به نمایش گذاشته می شد و با هیاهویی که پیرامون این هنرپیشه بر پا می شود و ژانر آن، این فیلم می توانست به خوبی فیلم شب گشایش باشد.

اکنون فستیوال وارد کار می شود و با ضرب آهنگ ‌شتاب تا روز ۲۴ مه به کار ادامه خواهد داد.

«شهلا رستمی»